මොකක් ද මේ ගෝලීය මුලපිරුම?

සමස්ත ලෝකයම විශ්ව ගම්මානයක් ‍බඳුයි. එහි වෙසෙන ගම්වැසියෝ රුසියානු-යුක්රේන යුද්ධය, මැද පෙරදිග කලාපයේ නොසන්සුන්තාව, දේශගුණික විපර්යාසය, ආහාර අර්බුදය, සයිබර් ප්‍රහාර හා තර්ජන, වෙළඳ යුද්ධ ඇතුළු විවිධ ගැටළුවලට මුහුණ දෙමින් සිටිනවා‍. මෙවැනි ගැටළු නිරාකරණය සඳහා තනි රටක් නොව සමස්ත ජගත් ප්‍රජාවේ සහභාගීත්වය අවශ්‍ය බව පැහැදිලියි.

මීට වසර 3කට පෙර එනම් 2022 වසරේ අප්‍රේල් මස 21 වැනි දා චීන ජනාධිපති ෂී ජින් පිං මහතා ප්‍රථම වරට ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුම පිළිබඳ සංකල්පය ඉදිරිපත් කළා. එය ගෝලීය ආරක්ෂක ගැටළු නිරාකරණය සඳහා වන සාධනීය සංකල්පයක් ලෙස ලෝකයේම පිළිගැනීමට ලක්ව තිබෙනවා. එම ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුමට අනුව, ආරක්ෂාව යනු හමුදා කටයුතුවලට සීමා නොවී ආර්ථික, මූල්‍ය, සෞඛ්‍ය, පාරිසරික, ආහාර හා අන්තර්ජාල ඇතුළු කරුණු හා සම්බන්ධ වන ක්ෂේත්‍රයක්.

ඕනෑම රටකට සිය ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් සෙසු රටවල ආරක්ෂක අයිතීන් උල්ලංඝනය කිරීමේ කිසිදු අයිතියක් නැහැ. විවිධ රටවල එකමුතුවෙන් ගෝලීය ආරක්ෂක අභියෝගයන්ට මුහුණ දීමේ අවශ්‍යතාව ද චීන ජනාධිපතිවරයා සිය ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුම මගින් පෙන්වා දී තිබෙනවා. එසේ ම තිරසර ආරක්ෂක පිළිවෙත් අනුගමනය කළ යුතුයි. එනම් සන්නද්ධ බලයෙන් පමණක් ගැටුම් නිරාකරණය සඳහා නොගොස්, ගැටුම්වල මුලයන් සොයා ආර්ථික සංවර්ධනය, සමාජ සාධාරණත්වය හා සංස්කෘතික හුවමාරු වැනි ක්‍රමවේද හරහා එම මුලයන් තුරන් කළ යුතු වනවා.

චීනය මෙම ‍ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුම ඉදිරිපත් කරන්නෙක් සේ ම එය ක්‍රියාත්මක කරන්නෙක් ද වෙයි. ඒ සඳහා වන නිදසුන් බොහෝයි. චීනයේ මැදිහත් වීම යටතේ 2023 වසරේ දී සෞදි අරාබිය හා ඉරානය රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සබඳතා යළි ආරම්භ කළා. එක්සත් ජාතීන්ගේ ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානය සමග එක්ව චීනය අප්‍රිකා මහාද්වීපයේ දෙමුහුන් වී වගා තාක්ෂණය ප්‍රචලිත කර තිබෙනවා. චීනය ඉදිරිපත් කළ “එක් තීරයක් එක් මාවතක්”වැඩපිළිවෙළ යටතේ ඊට සම්බන්ධ වූ රටවල යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය වෙනුවෙන් චීනය විශාල සහයන් ලබා දී තිබෙනවා. එසේ ම වසර ගණනාවක් පුරාම චීන වෛද්‍ය කණ්ඩායම් ලොව රටවල් 50කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් වෙනුවෙන් නොමිලේ වෛද්‍ය සේවා ලබා දෙමින් සිටිනවා.

ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුම ඉදිරිපත් කර ගත වූ වසර තුන තුළ ජගත් ප්‍රජාව තුළින් ඉහළ ඇගයීමක් හිමි වුණා. මේ වන විට රටවල්  හා ජගත් සංවිධාන 120ක් එම මුලපිරුමට සහාය දී ඇති අතර චීනය සෙසු රටවල් හා ජගත් සංවිධාන සමග අත්සන් කළ ද්විපාර්ශ්වික ලියවිලි 120කට වැඩි ප්‍රමාණයකට ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුම ඇතුළත් කර ති‍බෙනවා. චීනය ඉදිරිපත් කළ මෙම ගෝලීය ආරක්ෂක මුලපිරුම කැළඹිලි සහගත ලොවකට අත්‍යවශ්‍ය දෙයක් වන “බලාපොරොත්තුව ” රැගෙන ආ බවයි දේශපාලන විශ්ලේකයන්ගේ මතය.